24 Kasım 2013 Pazar

Vegan salep

En zorlandigim seylerden biri vegan salep.
Insanlar genelde protein, demir, kalsiyum gibi seylerle ilgili sorular soruyorlar. O degil de, vegan salep yapmak zor!
Cok mu tuhaf?
Istanbul'a ilk geldigim, zugurt bir universite ogrencisiyken kis aksamlarinda sinemadan veya tiyatrodan ciktigim zamanlarda en icimi isitan sey sokaktan alinan bir salepti. Evet, cogu suydu o seyin, ama yine de severdim. Hele de kar yagiyorsa, filmlerdeki romantik sahneler halt etmisti. Sonraaa, buyudum ve vegan oldum :) Ve her salep denemem husranla sonuclandi. Sonra lisansustu egitim icin Amerika'ya gittim ve sansa bakin ki yan projelerimden biri Maras Dondurmasi uzerine oldu, yani salepli dondurma. Tarifin orijinali keci sutuyle yapiliyor ne yazik ki. Bir taraftan o tarifi gelistirirken bir taraftan da cok kolay ulasabildigim (New York, New York! Sen nelere kadirsin!) turlu cesitli vegan sutleri denedim. Sutlerin ozelliklerini karsilastirdim. Yag miktarlarini, protein miktarlarini gozden gecirdim. Olmadi da olmadi. Projede beraber calistigimiz (calistigimiz da garip kaciyor, eglendigimiz demek daha dogru olur herhalde) French Culinary Institute'un arastirma-gelistirme direktoru Dave, bana kocaman bir kitap hediye etti.  Hala daha o kitabi hatmetmem gerekiyor. Nedense yemek isini icguduye birakiyorum. O kitabi bulup okusam simdi cok faydasi olurdu herhalde. Her neyse, lafin kisasi, benim salep maceram uzun, salep standardim yuksek, ve salep tarihim husranlarla dolu.

Internetteki aramalarim sonucunda da gordum ki salep tarifleri hep hazir karisimlarla yapiliyor. Marketteki hazir krisimlara bakinca da, icinde yok denecek miktarda salep oldugu, kati maddenin cogunu kivamlastirici bir maddenin, ornegin misir nisastasi, gellan veya guar gum tipi bir hidrokolloidin oldugu ortaya cikiyor. Dave'in bana verdigi o kocaman kitap da tamamen hidrokolloidler uzerineydi :) Sonunda anladim ki, istedigim gibi bir salep icecegi yapabilmek icin sade salep tozunun yaninda kivamlastirici bir nisasta turu de kullanmak gerekiyor.  Belki de o sokaktan ictigim saleplerin sirri, icinde salep degil misir nisastasi olmasiydi, bilemiyorum.

Aradigim seye en yaklasan tarif bu asagidaki oldu. Ustelik de kolay bir tarif, aktarda bulunan malzemeler. Seker miktarini arzuya gore degistirebilirsiniz.  Bu tarifi yapmak icin elinizdeki salep tozunu biraz tanimaniz gerekecek, her salep tozu biraz farkli olabilir.  Gercek salep tozu cok pahali, cunku soyu tukenmekte olan yabani dag orkidelerinin koklerinden elde ediliyor. Bazen icine un ya da nisasta da karistiriyorlar daha ucuz olsun diye. Ya salep koklerini gozunuzun onunde ogutturun ya da cok guvendiginiz bir yerden alin. Ya da verdigim olculeri kendinize gore biraz ayarlayin. 
Daha iyisini mi biliyorsunuz? Tavsiyelere acigim :) 




Salep

Icindekiler:
1 silme cay kasigi salep (gercek toz salep, hazir paket degil. Cay kasigi da standart Turk cay kasigi)
1 tepeleme cay kasigindan biraz az ararot
3 cay kasigi seker
1 1/4 bardak soya sutu
suslemek icin tarcin

Salep, ararot ve sekeri kuru bir cezvede iyice karistirip yavas yavas soguk soya sutu ekleyin. Kontrollu bir sekilde devamli karistirarak isitmaya baslayin. Kivamlaninca bardaga bosaltip uzerini istege gore tarcinla susleyip servis edin. Bu olculerle bir buyuk bardak salep cikiyor.
Afiyet olsun!

21 Kasım 2013 Perşembe

Fistik ezmeli bal kabakli kurabiye

"Caresizlik, ogretir" derler. Vegan yemek kitaplarindaki tariflerde turlu cesitli egzantrik malzeme var.  Hepsini istiyorum, denemek istiyorum, elimin altinda olsun istiyorum... Ama olmuyor. Olmayinca ve iyice aserince de yaratmak gerekiyor. Bu tarif bir fistik ezmeli kurabiye istegiyle basladi, sonra istek spesifik olmaya basladi: Hem fistik ezmeli olsun, hem yumusak olsun, cok tatli olmasin, asiri yagli da olmasin, bir de saglikli olsun, ha bir de canim bal kabagi da cekiyor, icinde o da olsun! Istek bu kadar iyi tanimlanmis olunca internetteki hicbir tarif isteklerimi karsilamadi tabii ki. Is basa dustu. Ve ortaya bu cikti :) Icine cikolata da koyunca oglum bile yedi, ve birkac gun sonra yeniden yaptik. Gunlerce yanimda ise goturdum, cay bahcelerine goturdum, kahvenin yanina, cayin yanina, veya tek basina yedim. Sikca yapilacak tarifler arasinda yerini coktaan aldi.


Fistik ezmeli bal kabakli kurabiye

Icindekiler:
1 bardak pure edilmis bal kabagi (veya 1,5 badak bal kabagi tatlisi)
2-3 corba kasigi soya sutu veya su
1/2 ile 1 bardak arasi seker
1/2 bardak fistik ezmesi
2 corba kasigi hindistan cevizi yagi
2 corba kasigi sivi yag
1/2 paket vanilya
1/2 cay kasigi tuz

2 bardak un
1 paket kabartma tuzu

Yapilisi:
Unu ve kabartma tozunu karistirip genis bir kase icine eleyin. Diger tum malzemeleri rondoda karistirin ve unlu karisimin icine boca edin. Tum malzemeler karisinca tadini kontrol edin, sekerini ayarlayin. Yagli ve yumusak bir hamur elde edin. Ufak ceviz buyuklugunde hamur parcalari koparip elinizle yuvarlayin ve yassilastirarak kurabiye sekline getirin. Yaglanmis tepsiye dizin, uzerini catalla bastirin.

180 C'deki isitilmis firina koyup uzerleri kizarana kadar pisirin. Afiyet olsun!

Notlar: Bal kabagi fazla olursa kurabiyeler daha yumusak, az olursa daha kitir oluyor.
Isterseniz kurabiyelerin icine cikolata da koyabilirsiniz, cok yakisiyor.

12 Kasım 2013 Salı

Organik pazarda vegan urunler

Gectigimiz hafta yine guzel bir organik pazar gunuydu. Organik urunler genellikle normal pazarlardakinden daha pahali oluyor, evet. Ama karsiliginda hem daha yogun tat, hem daha yuksek besin degeri, hem de zehirlerden mumkun oldugunca arinmis, dunyaya mumkun oldugunca zarar vermeyen bir urun aliyorsunuz. Soz konusu pazar olunca, vegan urun bulmak mesele degil elbette. Sebzeler, meyveler, kuru yemisler, bakliyatlar,... hatta organik ve vegan temizlik urunleri. Meyve suyu standindan taze sikilmis meyve sulari. Gozlemeler. Ve simdi deee... Vegan kurabiyeler! Ustelik bu kurabiyeler hem vegan, hem glutensiz, hem de saglikli! Mutlaka gidip tadina bakin!


8 Kasım 2013 Cuma

Kestane unu

Vegan olmayi seviyorum! Ister istemez degisik urunlere daha acik oluyor insan. Bunlardan biri de unlar. Bugday unu en cok bilinen ve kullanilan un, ama bunun yaninda misir unu var, pirinc unu var. Son zamanlarda karabugday ununu da siklikla gormeye basladim, ve sabirsizlikla bekledigim nohut ununu.  Yurt disindaki un cesitliliginden fersah fersah uzak olsak da, bunlar cok sevindirici ve umutlandirici gelismeler.  Bir de bunlara  hic tahmin etmedigim bir un daha eklendi: Kestane unu. Ben tanistigima cok memnun oldum kendileriyle, cok guzel, yumusak ve tatlimsi bir tadi var. Ustelik glutensiz.